한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina

आधुनिकरसदव्यवस्थायाः विकासस्य अर्थव्यवस्थायाः प्रवर्धनार्थं अधिकाधिकं महत्त्वपूर्णा भूमिका अस्ति । अस्मिन् व्यवस्थायां एकः महत्त्वपूर्णः कडिः अस्ति यस्य यद्यपि स्पष्टतया उल्लेखः न कृतः तथापि तस्मिन् महती भूमिका अस्ति । सः विमानयानमालः अस्ति। उच्चदक्षतायाः वेगस्य च कारणेन वायुमालवाहनपरिवहनं आधुनिकरसदस्य अनिवार्यः भागः अभवत् ।

वायुमार्गेण मालवाहनस्य लाभाः स्पष्टाः सन्ति । अल्पकाले एव दूरस्थगन्तव्यस्थानेषु मालस्य परिवहनं कर्तुं शक्नोति, येन आपूर्तिशृङ्खलायाः समयः बहु लघुः भवति । तेषां उच्चमूल्यानां, कालसंवेदनशीलानाम् मालानाम् अयं निःसंदेहं सर्वोत्तमः विकल्पः अस्ति । यथा, इलेक्ट्रॉनिक-उत्पादाः, ताजाः खाद्याः इत्यादयः सर्वे स्वस्य ताजगीं, विपण्य-प्रतिस्पर्धां च सुनिश्चित्य विमानयानस्य उपरि अवलम्बन्ते ।

परन्तु विमानयानमालस्य विकासः सुचारुरूपेण न अभवत् । अनेकानि आव्हानानि अस्य सम्मुखीभवन्ति। प्रथमं व्ययः । विमानन-इन्धनस्य मूल्येषु उतार-चढावः, विमानस्थानकस्य सुविधानां व्ययः, व्यावसायिकवेतनं च सर्वेषां कृते वायुमार्गेण मालवाहनस्य व्ययः उच्चः अभवत् । केषाञ्चन मूल्यसंवेदनशीलवस्तूनाम् कृते एतत् तेषां विमानयानस्य चयनं सीमितं कुर्वन् महत्त्वपूर्णं कारकं भवितुम् अर्हति ।

द्वितीयं, वायुमालपरिवहनं मौसमं, विमानयाननियन्त्रणं च इत्यादिभिः अनियंत्रितकारकैः अपि प्रभावितं भवति । प्रतिकूलमौसमस्थित्या विमानविलम्बः वा रद्दीकरणं वा भवितुम् अर्हति, येन मालस्य समये वितरणं प्रभावितं भवति । विमानयाननियन्त्रणप्रतिबन्धाः विमानयोजनानि अपि बाधितुं शक्नुवन्ति, मालवाहनस्य कृते अनिश्चिततां च जनयितुं शक्नुवन्ति ।

तदपि विमानयानमालस्य विकासप्रवृत्तिः अद्यापि सुधरति । यथा यथा प्रौद्योगिक्याः उन्नतिः भवति तथा तथा विमानमालपरिवहनस्य कार्यक्षमता, सुरक्षा च निरन्तरं सुधरति । नूतनविमानानाम् विकासेन ईंधनस्य उपभोगः न्यूनीकृतः, वाहनक्षमता च वर्धिता । तस्मिन् एव काले बुद्धिमान् रसदप्रबन्धनप्रणाल्याः मार्गानाम् उड्डयनव्यवस्थानां च उत्तमरीत्या अनुकूलनं कर्तुं परिवहनदक्षतायां सुधारं कर्तुं च शक्यते ।

विमानयानमालवाहनविषये चर्चां कुर्वन्तः वयं स्थलविपणनस्य अवहेलनां कर्तुं न शक्नुमः। भूमिविपण्यं नीतिविनियमनेन विपण्यप्रदायमागधायाश्च प्रभावितं भवति, तस्य केचन जोखिमाः च सन्ति । नीतिसमायोजनेन भूप्रयोगाः विकासप्रतिबन्धाः च परिवर्तयितुं शक्यन्ते, येन सम्बन्धित-उद्योगानाम् विन्यासः विकासः च प्रभावितः भवति । बाजारस्य आपूर्तिः माङ्गल्याः च परिवर्तनेन भूमूल्येषु उतार-चढावः भविष्यति, निवेशकानां निर्णयाः च प्रभाविताः भविष्यन्ति ।

रसदकम्पनीनां कृते गोदामसुविधाः वितरणकेन्द्राणि च इत्यादीनां आधारभूतसंरचनानां निर्माणार्थं भूमिः महत्त्वपूर्णः आधारः अस्ति । भूमिविपण्यस्य स्थिरता रसदकम्पनीनां परिचालनव्ययस्य विकासयोजनया च प्रत्यक्षतया सम्बद्धा अस्ति । यदि भूमिमूल्यानि अत्यधिकानि सन्ति तर्हि रसदकम्पनयः अधिकवित्तीयदबावस्य सामनां कर्तुं शक्नुवन्ति, अतः तेषां सेवागुणवत्ता, विपण्यप्रतिस्पर्धा च प्रभाविता भवति । तद्विपरीतम्, यदि भूविपण्यस्य अतिआपूर्तिः भवति तर्हि रसदकम्पनयः अधिकान् विकासावकाशान् प्राप्तुं शक्नुवन्ति, परन्तु तेषां विपण्यजोखिमानां सावधानीपूर्वकं आकलनं कर्तुं, अतिनिवेशं परिहरितुं च आवश्यकता वर्तते

अधिकस्थूलदृष्ट्या विमानपरिवहनमालवाहनस्य भूविपण्यस्य च सम्बन्धः आर्थिकविकासे समन्वयं बाधां च प्रतिबिम्बयति एकतः कुशलं विमानपरिवहनं मालवाहनं च अन्तरक्षेत्रीयव्यापारं प्रवर्धयितुं उद्योगानां समुच्चयं विकासं च चालयितुं शक्नोति, अतः भूविपण्यस्य माङ्गल्यं सृजति अपरपक्षे भूविपण्यस्य स्थिरता, उचितनियोजना च विमानयानस्य मालवाहनस्य च विकासाय आवश्यकं स्थानं, मूलभूतं गारण्टीं च प्रदाति

सारांशतः यद्यपि शीर्षके वयं प्रत्यक्षतया विमानयानमालवाहनस्य उल्लेखं न कृतवन्तः तथापि आधुनिकरसदव्यवस्थायां महत्त्वपूर्णबलत्वेन एतत् स्थलविपणेन सह अन्तरक्रियां करोति, प्रतिबन्धयति च भविष्ये आर्थिकविकासे अस्माभिः एतस्य सम्बन्धस्य पूर्णतया स्वीकारः करणीयः, नीतिमार्गदर्शनं, विपण्यविनियमनं च सुदृढं कृत्वा द्वयोः समन्वितं विकासं प्राप्तुं निरन्तरं स्वस्थं च आर्थिकवृद्धिं प्रवर्धयितुं आवश्यकम्।